Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021

Monnickendam


Πολυτέλεια είναι η ησυχία. Πόσο πολύ την απολαμβάνω στους πρωινούς μου περιπάτους στο Monnickendam. 

Στα ειδυλλιακά του δρομάκια, στα γαλήνια κανάλια του, στους υδατοβαμμένους ουρανούς του. Ναι, εδώ στην Ολλανδία υπάρχουν κάμποσα μέρη σαν ετούτο. 

Το Monnickendam ιδρύθηκε από καλόγερους (εξού και τ'όνομα), είχε κάποτες σημαντική εμπορική κίνηση, γνώρισε μέρες οικονομικής ανάπτυξης, μα σήμερις είναι ένα μικρό και ταπεινό ψαροχώρι.

Από εκείνα τα ζηλευτά ψαροχώρια του Βορρά όπου όλα είναι καλοφροντισμένα, οι δρόμοι είναι καθαροί, τα παρτέρια είναι σιαγμένα και τα σπίτια μοιάζουν ψεύτικα. 

Πριν τις εννιά ή δέκα το πρωί, δύσκολα συναντάς ψυχή έξω. Σε σημείο που σου δημιουργείται η αίσθηση πως δεν είναι πραγματικό το μέρος. Πως δεν κατοικείται από ανθρώπους με καθημερινότητες και ασχολίες και προβλήματα. Αναρωτιέσαι μήπως βρέθηκες κατά λάθος σε κινηματογραφικό σκηνικό ή τρύπωσες σε κάποια καρτποστάλ.

Μέχρι που διεισδύει λάθρα το βλέμμα σου μέσα από παραθύρια. Και βλέπεις έναν κύριο να πίνει καφέ στην ίνοξ κουζίνα του, χαζεύοντας το τάμπλετ. Ή κάποιον άλλον με μωβ γυαλιά να εργάζεται ησύχως στο μίνιμαλ γραφείο του υπό το φως του πορτατίφ του. Ή μια μαμά με μοντέρνο κούρεμα να ετοιμάζει το κολατσιό του παιδιού της για το σχολείο.

Ναι, αν περιμένεις να ιδείς παραδοσιακές εικόνες με ξυπόλητους ψαράδες να ξεμπλέκουνε τα δίχτυα τους και να ξανοίγονται με τη μηχανότρατα, είσαι στο λάθος ψαροχώρι και στη λάθος χώρα.

Ένα καμπαναριό του 1591, μια εκκλησιά του Άη Νικόλα του 14ου αιώνα και μια συναγωγή του 1894. Αυτά είναι τα αξιοθέατα του Monnickendam.

Α, και το παλαιό κτήριο των εμπορικών συναλλαγών. Όπου ερχόντουσαν και ζυγίζανε τα προϊόντα. 

Τέτοιου είδους κτήρια θα βρεις σχεδόν παντού στις περιοχές της άλλοτε Χανσεατικής Ένωσης. Για αρκετούς αιώνες, ήσαν απολύτως απαραίτητα για τις συναλλαγές, καθώς δεν υπήρχε άλλος αξιόπιστος τρόπος μέτρησης βάρους και όγκου. 

Μια εποχή μάλιστα, σε ζυγίζανε εκεί για να ιδούν αν είσαι και τίποτις δαίμονας. Αν σε κατηγορούσαν για μαγεία και δεν μπορούσες να αντικρούσεις τους ισχυρισμούς με επιχειρήματα, ύστατη λύση σου ήταν ετούτη: να ζητήσεις να ζυγιστείς! Και όταν αποδεικνυόταν πως έχεις πράγματι βάρος και δεν είσαι αλαφροΐσκιωτος, έλαμπε η αθωότητά σου. 

Να που τα πάχη μου τα κάλλη μου, ήσαν κάποτες και σωτήρια. Όλα στο ζύγι κρίνονται, άλλωστε. Κι εμείς εδώ έχουμε μάθει να υπολογίζουμε σχολαστικά τα πάρε-δώσε μας. 

Εκείνο που μου ασκεί πάντα γοητεία σε μέρη σαν το Monnickendam είναι ο σεβασμός στην τάξη και την καλαισθησία. 

Αυτή η τακτικότητα που επιδιώκω κι εγώ στη δική μου την καθημερινότητα. Η καλλιέργεια της γλυκιάς ψευδαίσθησης πως τα πράγματα βρίσκονται σε μια σειρά. Τοποθετημένα στη θέση τους. Μέσα στα κουτάκια τους.

Κάποια από τα σπίτια είναι θεόπαλια, κάποια άλλα είναι πιο μονδέρνα και έχουν χτιστεί ή ανακαινιστεί προσφάτως.

Κανένα όμως δεν προσβάλλει τη γενική εικόνα και δεν ανατρέπει την αρχιτεκτονική γραμμή. Κανένα δεν αποκλίνει από τον κανόνα. 

Σκέφτομαι πως η όποια επιτυχία σε αυτές τις χώρες δεν συνδέεται τόσο με την ύπαρξη καλύτερων κανόνων, μα με τη συμμόρφωση σε αυτούς. Εν προκειμένω, το αποτέλεσμα είναι ένα οικιστικό περιβάλλον μεγάλης συνέπειας που ανταποκρίνεται στις λειτουργικές ανάγκες της καθημερινότητας. 

Αξίζει κανείς να προσέξει τα διακοσμητικά υπέρθυρα. Είναι πολύ συνήθης η χρήση τους στην Ολλανδία. 

Μου αρέσει πολύ να τα φωτογραφίζω. 

Πουλάκια, αγγελάκια, καμπανάκια, λουλουδάκια.

Που προσδίδουν στοιχεία ταυτότητας στα σπίτια και αποτελούν ένα είδος υπογραφής των κτητόρων τους.

Αλλά και κάποια με ιστορικές ή θρησκευτικές αναφορές: Maria Bootschap. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Προσπάθησα να εστιάσω στον κρίνο. Ακόμα και κείνο το αναπάντεχο, με μακαριότητα αντιμετωπίζεται εδώ. Η Παναγία φαίνεται ατάραχη, ο αρχάγγελος Γαβριήλ εκτελεστικός στο ρόλο του.

Αποφασίζω να καθίσω για λίγο σε ένα παγκάκι, δίπλα σε ένα κανάλι. Αναπνέω τη γαλήνη του μέρους, για μερικά λεπτά. 

Συλλογίζομαι διάφορα. Για τον κόσμο, για τις ελπίδες και τις απελπισίες του, για μένα, για τις δικές μου τις ανησυχίες -αυτές τις σκέψεις που φέρεις μαζί σου, ανεξαρτήτως του πού βρίσκεσαι. Η ησυχία σε οδηγεί αναγκαστικά στην αναμέτρηση μαζί τους.

Σκέφτομαι πως ίσως αυτή είναι εντέλει η κόλαση που σου επιφυλάσσει ο παράδεισος. Η έλλειψη όλων εκείνων που διαταράσσουν τη γαλήνη σου. Η έλξη που σου ασκεί το χάος, όταν στοιχίζεσαι στην τάξη. Ευτυχία είναι θαρρώ να μπορείς να επιλέγεις τις αναλογίες που ταιριάζουν στη δική σου την ανάγκη. Κι αν τη ζυγίσεις τη ζωή σου, να’χει το βάρος που’χεις εσύ επιλέξει.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου