Break my broken heart 💔

It's a Wonderful Life

Είναι ενδιαφέρουσα άσκηση να επανέρχεται κανείς σε βιβλία, ταινίες ή μουσικές μετά την πάροδο χρόνων και να τα αντιμετωπίζει με πιο ώριμη ματιά. Απορροφημένος από τη μεγάλη παραγωγή περιεχομένου των τελευταίων ετών, δυστυχώς σπάνια ανατρέχω πια στις παρελθούσες δεκαετίες (με εξαίρεση τα ακούσματά μου που αφορούν αποκλειστικά σε μουσικές του 20ου αιώνα και μόνο αραιά τσαλαβουτούν σε πιο πρόσφατες εσοδείες). Παρασυρμένος όμως από μια κάπως νοσταλγική διάθεση και επ΄ευκαιρίας της εορταστικής περιόδου, αποφάσισα εχθές το βράδυ να ξαναδώ -μετά από πολλά, πολλά χρόνια- την "Υπέροχη Ζωή" (It's a Wonderful Life) του Φρανκ Κάπρα -ομολογώ, χωρίς μεγάλες προσδοκίες. Θυμόμουν πως μου είχε αρέσει όταν την είχα πρωτοδεί πριν καμιά τριανταριά χρόνια, αλλά διατηρούσα τις αμφιβολίες μου περί της δυνατότητάς της να συνεχίσει να αντέχει στο πέρασμα του χρόνου (που τείνει να φέρεται άσπλαχνα ακόμα και σε αριστουργήματα).  

Εντούτοις όχι μόνο βυθίστηκα και πάλι στην αριστοτεχνική αφήγησή της, αλλά νομίζω μου μίλησε με διαφορετικό τρόπο και εξέλαβα το μήνυμά της πολύ ουσιαστικότερα. Η υποδειγματική ερμηνεία του James Stewart, οι αρχετυπικές σκηνές (όπως η ομαδική πτώση στην πισίνα και το τηλεφώνημα που καταλήγει στο φιλί μεταξύ του πρωταγωνιστικού ζεύγους), οι σημειολογικές αναφορές (το κοράκι, τα φτερά του αγγέλου κ.λπ.) και βεβαίως ο τρόπος που ενορχηστρώνει το σύμπαν των χαρακτήρων του ο Κάπρα, κατατάσσουν πράγματι την "Υπέροχη Ζωή" στη λίστα με τις σπουδαιότερες ταινίες του κλασικού αμερικανικού κινηματογράφου. O ήρωας George Bailey δεν κατάφερε ποτέ να πραγματοποιήσει το όνειρό του να αποδράσει από τη μικρή πόλη στην οποία μεγάλωσε και από τη δουλειά του πατέρα του, υποτασσόμενος στις συγκυρίες και φέροντας αυτή την κατάρα του ανεκπλήρωτου. Στην ύστατη ώρα της καταστροφής, όταν ένα χρέος τον οδηγεί στην απόγνωση και την προοπτική της αυτοχειρίας, ένας άγγελος επεμβαίνει σωτήρια, δείχνοντάς του πώς θα ήταν ο κόσμος αν ο George Bailey δεν είχε υπάρξει ποτέ και δεν είχε ευεργετήσει με την παρουσία του, τους ανθρώπους γύρω του. Μετά από μία κάθοδο στα σκοτεινά μονοπάτια της δυστυχίας, έρχεται ευτυχώς το συναισθηματικά έντονο φινάλε να λειτουργήσει λυτρωτικά και συνάμα διδακτικά: σκοπός και αποθέωσή μας είναι η προσφορά στους άλλους και η ευεργετική σχέση μαζί τους. 

Γυρισμένη το 1946, η ταινία απευθύνεται σε μία Αμερική που φέρει έντονο το τραύμα του πολέμου, υπενθυμίζοντας ότι η προσπάθεια και η προσωπική θυσία αποκτούν νόημα όταν αφορούν την επιδίωξη ενός ανώτερου σκοπού. Και ότι εντέλει εκείνο που μας απελευθερώνει είναι η αφοσίωση στους αγαπημένους μας ανθρώπους, για τους οποίους αξίζει να πασχίζουμε. Παρότι η ταινία αναπαράγει πολλές στερεοτυπικές απεικονίσεις που φαίνονται σήμερα παρωχημένες (π.χ. η γυναίκα-νοικοκυρά που ετεροπροσδιορίζεται από τον σύζυγο-κουβαλητή, η μαύρη υπηρέτρια που υποτάσσεται στο ρόλο της και υφίσταται στωικά ακόμα και την παρενόχληση χωρίς να την συνειδητοποιεί ως τέτοια κ.λπ.), είναι ταυτόχρονα και αρκετά προοδευτική για την εποχή της: η ιστορία στρέφει τα βέλη της κατά των αδηφάγων κεφαλαιοκρατών που συσσωρεύουν πλούτο και τάσσεται σαφώς υπέρ του New Deal, προκρίνει την ομαλή ενσωμάτωση μεταναστών (η αναφορά σε "garlic-eaters" παραπέμπει στα εκατομμύρια Ιταλών που αποτελούσαν τότε μια μεγάλη πληθυσμιακή ομάδα που υφίστατο συστηματικό ρατσισμό και περιθωριοποίηση στις ΗΠΑ), ενώ ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι εντέλει εκείνη που διασώζει τον άντρα της είναι η σύζυγός του, Μαίρη. Μπορεί τα ασπρόμαυρα πλάνα του Κάπρα να μην μπορούν να συγκριθούν με τις σύγχρονες τεχνικές κινηματογράφησης, μπορεί κάποια στοιχεία της αφήγησης να φαίνονται ξεπερασμένα (ή και ενοχλητικά) για τα πιο σύγχρονα κοινά, αλλά η ουσία παραμένει διαχρονικά σημαντική και πάντοτε επίκαιρη.

Χριστουγεννιάτικη παρέλαση

Ξωτικά επιδίδονται σε ζογκλερικά κόλπα, καλικάντζαροι μοιράζουν καραμέλες και ζαχαρωτά, μπάντες παιανίζουν εορταστικά εμβατήρια και ο Άγιος Βασίλης χαιρετάει τον κόσμο από την άμαξά του. Μετά τα κάμποσα ευτράπελα και ιλαροτραγικά που παρήλασαν κατά τη διάρκεια και ετούτης της χρονιάς, εκτιμάς ιδιαιτέρως την εορταστική διάθεση και την πολύτιμη αισιοδοξία της. Εν προκειμένω, στη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας.

Οι καλύτερες χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις του 2022

Τηρώντας μια προσωπική παράδοση πολλών ετών, επέλεξα κάποιες από τις διαφημίσεις της φετινής εορταστικής εσοδείας που μου άρεσαν περισσότερο. Οι αφηγήσεις έχουν και πάλι στο επίκεντρο την οικογένεια, αλλά και την ανάγκη για συνάντηση και επαφή σε έναν κόσμο που εξακολουθεί να συγκλίνει και να αποκλίνει ταυτόχρονα.

Η διαφήμιση του National Lottery βάζει άνετα κάτω τις περισσότερες Χριστουγεννιάτικες ρομαντικές κομεντί: δύο νέοι γνωρίζονται στο τρένο, ερωτεύονται, αλλά χάνουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν όταν η πρώτη γνωριμία τους διακόπτεται βεβιασμένα. Το χάπι εντ της ιστορίας υπενθυμίζει πως δεν χρειάζεται να πιάσεις το λαχείο για να νιώσεις τυχερός (όχι ότι δεν θα βοηθούσε λιγάκι)! 

Ένα ξωτικό πιάνει δουλειά στο σουπερμάρκετ και τα κάνει όλα ρόιδο! Η διαφήμιση διδάσκει πως (α) η δημιουργικότητα και η φαντασία πρέπει να εκτιμώνται, να ενθαρρύνονται και να καλλιεργούνται στο χώρο εργασίας, (β) τα ελφς δεν προσαρμόζονται εύκολα σε άλλες οργανωσιακές κουλτούρες και (γ) χρειάζεται προσοχή όταν κάμουμε νέες προσλήψεις διότι μπορεί να σου γίνει η επιχείρηση, παιδότοπος! 

Μία πιτσιρίκα αποκτά συναισθηματική εξάρτηση από τη γυάλινη χιονισμένη σφαίρα της, την οποία περιφέρει στο κρεβάτι, στο σαλόνι, στον οδοντίατρο. Ο πατέρας της για να την ευχαριστήσει και έχοντας προφανώς πολύ χρόνο και χρήμα να αφιερώσει, μετατρέπει το θερμοκήπιο σε μεγάλου μεγέθους χιονισμένη σφαίρα. Η Amazon αναθέτει στον ευφάνταστο και ταλαντούχο Taika Waititi τη σκηνοθεσία και το αποτέλεσμα δικαιώνει την απόφαση. Εκείνο που παραλείπει να μας πει η διαφήμιση είναι ποιος σκούπισε στο τέλος.

Αισθητικά άρτια, η διαφήμιση της Louis Vuitton φέτος, έχει ως πρωταγωνιστές την ‘μασκότ’ του οίκου, Vivienne και τον Teddy. Η μοναξιά και η θλίψη θεραπεύονται με τρυφερές συναντήσεις και μοδάτες επιλογές για γερά βαλάντια. Χωρίς καμία σπουδαία πρωτοτυπία, η διαφήμιση παραμένει συνεπής στην επωνυμία και βγάζει αξιοπρεπώς την υποχρέωση για χριστουγεννιάτικη καμπάνια. Το μόνο σίγουρο είναι πως το ‘Happy Together’ των Turtles καταφέρνει να κάνει πάντα το θαύμα του.

Απόλυτα ευθυγραμμισμένη στην προσπάθειά της να παρουσιάσει πιο σύγχρονες εκδοχές της οικογένειας, η Disney αφηγείται την εμπειρία ενός κοριτσιού που δυσκολεύεται να καλοδεχτεί την έλευση του νέου μωρού. Η διαφορετικότητα και η περιληπτικότητα αποτελούν πλέον βασικά συστατικά της συνταγής, γεγονός απολύτως θετικό στην καλλιέργεια της αποδοχής στο παιδικό κοινό και της εμπέδωσης νέων προτύπων, αλλά και κάπως σχηματικό όταν λαμβάνει τη μορφή ενός συνεχούς διδακτισμού. 

Ίσως μια από τις καλύτερες χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις της Coca Cola. Χωρίς Άγιο Βασίλη, χωρίς παιδάκια και παιχνίδια, χωρίς ταράνδους και δέντρα. Με ένα παρηγορητικό μήνυμα για όσους έχουν υποστεί απώλειες αγαπημένων προσώπων και νιώθουν ίσως πιο έντονη την απουσία τις ημέρες των εορτών. Η γλυκιά θύμηση είναι βάλσαμο και διδαχή, η απουσία γίνεται παρουσία με πιο εσωτερικούς τρόπους και η ζωή βρίσκει τρόπους να σε πηγαίνει παρακάτω. Με τα τραύματα του παρελθόντος αλλά και την προοπτική του μέλλοντος. Που επιβάλει την ανάγκη να συνεχίσεις, ως οφείλεις στον εαυτό σου και σε αυτούς που νοιάζεσαι και αγαπάς. Ίσως εντέλει αυτό να είναι και το πιο σημαντικό μήνυμα των εορτών: η εύρεση νοήματος μέσα από ματαιότητες, ο εξευγενισμός μας μέσα από την προσφορά μας στους άλλους, η παραδοχή και η εκτίμηση της θνητότητάς μας.

Άγια να'ναι η νύχτα

Όπως σωστά φαντάζεσαι, δεν πιστεύω στα θαύματα. Αλλά εκτιμώ τη μαγεία. Των ευτυχών συγκυριών, των θαυμάσιων ανθρώπων, των γενναίων ιδεών. Εκτιμώ τη μαγεία που ενώνει τους ανθρώπους εις πείσμα των όσων τους χωρίζουν. Εκτιμώ τη μαγεία της έγνοιας για τον άλλον, του ειλικρινούς ενδιαφέροντος, της έντιμης προσπάθειας, της συγχωρητικής υπέρβασης. Αυτή τη μαγεία θα ήθελα να απολαύσω τις ημέρες των εορτών. Αυτή τη μαγεία θα ήθελα να απολαμβάνω κάθε μέρα.

Ας καθίσουμε λοιπόν δίπλα στο δέντρο. Για να ακούσουμε -μέρες που'ναι- σίζοναλ, γλυκερά τραγούδια. Να ανταλλάξουμε τις ευχές μας. Να θυμηθούμε πόσο ευγνώμονες είμαστε για εκείνους που αγαπάμε. Υπάρχει άλλωστε μεγαλύτερο δώρο από την αγάπη; Από την προσφορά της; Από την υπέρβαση που προϋποθέτει; Δεν υπάρχει, θαρρώ. Και δεν περιμένεις δα κάποια θρησκεία για να στο διδάξει. Το ξεύρεις από την πρώτη στιγμή που αντιλαμβάνεσαι αυτόν τον κόσμο μέχρι την τελευταία σου πνοή. Το ξεύρεις, ακόμα κι όταν το αρνείσαι.

Πως η νύχτα είναι Άγια, όταν της δίνεις εσύ το δικό σου νόημα και τη δική σου ουσία.

Πως η μεγαλύτερη και ευγενέστερη επιθυμία είναι ο άλλος -η επαφή και η συνάντηση μαζί του.

Πως το μεγαλύτερο δώρο που οφείλεις στον εαυτό σου είναι να τον καλοπροσέχεις και να του εξασφαλίζεις τις ελάχιστες εκείνες απολαύσεις που αρκούν για να κάμουν τούτη τη ζωή σπουδαία εμπειρία.

Πως όσο κι αν προσδοκάς στα μεγάλα και στα φιλόδοξα, εντέλει τα μικρά και τα ταπεινά είναι που σε αποζημιώνουν.

Και πως θέλει ευαισθησία και τρυφερότητα. Θέλει συναίσθημα και υπέρβαση. Των εγωισμών και των αυτοαναφορικών μας εμμονών. Θέλει αντίσταση στην τρικυμιώδη αμετροέπεια. Στη συνεχή ανθρωποφαγία. 

Ας κλείσουμε τα μάτια και ας σκεφθούμε τον κόσμο μας όπως θα θέλαμε να είναι. Ας ανοίξουμε τα μάτια και ας τον φτιάξουμε. Ξεκινώντας από τον εαυτό μας, όχι από τους άλλους. Μία ζωή δικαιούται ο καθείς μας. Ας ποντάρουμε περισσότερη σημασία στο λαχνό που μας έτυχε.

Τις πιο θερμές μου ευχές για καλές γιορτές!

Τα Χριστούγεννα του 2022

Προσφέρεται για ανασκοπήσεις και αναστοχασμούς ο Δεκέμβρης. Αποτελεί μία συμβατική λήξη: την ολοκλήρωση μιας χρονιάς με τις επιβεβαιώσεις και τις διαψεύσεις της. 

Παρότι είναι δύσκολος μήνας και παραφορτωμένος (με δουλειές, με υποχρεώσεις, με προσδοκίες), απολαμβάνω όσο μπορώ την εορταστική του διάθεση: τα στολισμένα δέντρα, τα αστραφτερά λαμπιόνια, την (κάπως πιο) απενοχοποιημένη κατανάλωση, τις τζαζ και σουίνγκ χριστουγεννιάτικες μελωδίες στα ραδιόφωνα, τα υπερλιπαρά οικογενειακά τραπέζια, τις άμυαλες ταινίες με τα χάπι έντς.

Και τελοσπάντων, αν τίποτε από τα παραπάνω δεν σε αφορά και δεν σε πολυσυγκινεί, υπάρχει πάντα το μελομακάρονο. Που πέραν της κλασικής του μορφής, κυκλοφορεί τη σήμερον σε διάφορα χρώματα και γεύσεις: σοκολατί, ροδακινί, βυσσινί, θαλασσί, στο χρώμα του πάγου, με ρίγες, με ανταύγειες, με καπέλο -για να μπορείς να το ταιριάξεις με κάθε λαιμαργία σου. Αλλάξανε οι καιροί, άρχισα να το επιζητώ και με στέβια.

Η πόλη φόρεσε εδώ και βδομάδες τα γιορτινά της, εις πείσμα του καιρού που μέχρι πριν λίγες ημέρες μύριζε ακόμα αποκαλόκαιρο και οριακά δηλαδής αποφύγαμε να εορτάσουμε τα Χριστούγεννα ανάποδα, ωσάν τους Αυστραλούς: με τα μαγιό και τα καγκουρό. 

Βέβαια και που ψύχρανε κάπως, την αναποδιά δεν τη γλιτώνεις. Λίγο το ρεύμα που σε τσουρουφλάει (και χωρίς να χώσεις τα δάχτυλά σου στην πρίζα), λίγο το πετρέλαιο που καίει την τσέπη σου αντί για τον καυστήρα σου, μια φορά τον πιγκουίνο τον έχεις εύκολα σπίτι σου εφέτος τον χειμώνα. Και τον χιονάνθρωπο επίσης. Κάποτες ήταν της μοδός κείνο το ξενοδοχείο από πάγο στο Ροβανιέμι που πήγαινες με τη γούνα, τώρα χαίρεσαι την ίδια εμπειρία στα Πατήσια, στην Καλλιθέα και στου Ζωγράφου. 

Ίσως γι'αυτό έχει τόσο κόσμο στους δρόμους. Κρυώνουν οι άνθρωποι και βγαίνουν για να κάμουν καύσεις. Σου λέει, φοράω που φοράω το κασκόλ, το σκούφο και τα γάντια, δεν βγαίνω κι έξω να κόψω καμία βόλτα;

Ναι, εξακολουθούν να είναι δύσκολες εποχές για αρκετούς. Αλλά και πότε δεν ήταν; Την κάμω χρόνια αυτή την ανασκόπηση (για του λόγου το αληθές, μπορείς να ανατρέξεις στο 2011, στο 2012, στο 2013, στο 2014, στο 2015, στο 2016, στο 2017, στο 2018, στο 2019, στο 2020, στο 2021, αλλά με προσοχή διότι τα πολλά φλας μπακ μπορεί να σε ανακατέψουν) και με δυσκολία ανακαλώ αισιοδοξίες. Ίσως γιατί ξέρω πια το παρακάτω, το είδα, το έζησα και δεν πολύ-φτούρησε.

Από ένα σημείο και μετά παύεις να μετράς τις χρονιές με τις ημερομηνίες τους, αλλά με τα σημάδια που αφήνουνε πάνω σου. Με τις κρίσεις που άντεξες, με τα προβλήματα που σε όρισαν. 

Κι αν νομίζεις πως σου τα λέω όλα αυτά για να σου μαυρίσω την καρδιά, τουναντίον: σου τα λέω γιατί τα τραύματα είναι που καθιστούν ανάγκη και δικαίωμα τους εορτασμούς. Γιατί εκείνοι που εορτάζουν είναι εντέλει οι επιζήσαντες. 

Ακόμα κι αν δεν μπορώ λοιπόν να ανακαλέσω πια πολλές αισιοδοξίες, αυτές που μου έχουν απομείνει είναι συνειδητές επιλογές μου. Δεν κινδυνεύουν από τις τοξικότητες, δεν υποτάσσονται σε ταξινομήσεις, δεν έχουν ανάγκη από αποδοχές και επιβεβαιώσεις. Κι ας μην συνομιλούν με τις πραγματικότητες πολλών, συνομιλούν με τη δική μου πραγματικότητα. Και συνεχίζουν να τη νοηματοδοτούν.

Περπατώ στο κέντρο της πόλης, λίγες ημέρες πριν το τέλος κι ετούτης της χρονιάς. 

Αναμετριέμαι με το δέντρο στην πλατεία Ομόνοιας, προσέχοντας μην εισχωρήσω κατά λάθος στο καδράρισμα των κάμποσων που φωτογραφίζονται τριγύρω μου -διερχόμενοι που κοντοστέκονται για μία πόζα, αρκετοί μετανάστες και δυοτρεις ξέμπαρκοι τουρίστες από τα παρακείμενα ξενοδοχεία.

Έχει στηθεί και μια προκάτ Χριστουγεννιάτικη αγορά με διάφορες λιχουδιές: λουκουμάδες και κρέπες. Και από Δευτέρας δίαιτα. 

Στην υποτιμημένη πλατεία Κοτζιά, τα πράγματα είναι σαφώς πιο ήσυχα. Το Δημαρχείο έχει φωταγωγήσει τα παράθυρά του, τα δέντρα έχουν λουστεί με τα γνωστά ακατάσχετα λαμπάκια και οι φανοστάτες ντύθηκαν με τις φωτεινές γιρλάντες τους.

Αλλά σαν σκοτεινιάσει, λίγος κόσμος ξεπέφτει κατά δω. Η Αθήνα ζει τις εντάσεις της μερικά τετράγωνα πιο πέρα. Προς την Ερμού, το Μοναστηράκι και του Ψυρρή.

Προς τα μαγαζιά και τα εστιατόρια της Μητροπόλεως. Και τα ξενοδοχεία που συνεχίζουν να αυξάνουν με ρυθμούς που αδυνατώ να παρακολουθήσω. 

Μία νέα πολύχρωμη και θορυβώδης πόλη έχει αντικαταστήσει την πόλη που γνώριζα. Παρότι παρακολουθώ την αλλαγή από κοντά, παρότι τη ζω εδώ και χρόνια σε όλες τις φάσεις μεταμόρφωσής της, έχω αρχίσει να μην την καταλαβαίνω. Νιώθω ότι δεν με περιλαμβάνει πια, αλλά δεν πειράζει. Έτσι είναι οι αλλαγές. Κάποιες σε αφορούν και τις χαίρεσαι, κάποιες τις προκαλείς και σε ορίζουν, κάποιες συμβαίνουν παράλληλα με εσένα ή σε αφήνουν ξωπίσω τους. Όσο μεγαλώνει κανείς, γίνεται πιο επιλεκτικός με τις αλλαγές που μπορεί να αντέξει.

Οι σαστισμένες Ουασινγκτόνιες, τα έντονα χρώματα του Άττικα και τα ασημοχρυσαφιά αστέρια που κρέμονται πάνω από το οδόστρωμα έχουν μετατρέψει την πολύπαθη Πανεπιστημίου σε υπερπαραγωγή. Που περιμένεις να βγουν τα μπαλέτα, να περάσουν τα άρματα με τις γυμνόστηθες Βραζιλιάνες, να προσγειωθεί το ούφο.

Η πάντοτε κομψή στοά Σπυρομήλιου συμμετέχει με τον τρόπο της στη φαντασμαγορία. 

Τα γιομάτα τραπέζια αποδεικνύουν πως υπάρχουν πολλές ταχύτητες, πολλές παράλληλες πραγματικότητες. Κι ας επιμένουν κάποιοι να γενικεύουν αυτή που τους εξυπηρετεί ή έστω αυτή που ζουν. Όχι, δεν κατοικούνται όλα τα σπίτια από πιγκουίνους και χιονανθρώπους.

Ως συστηματικός περιπατητής του κέντρου της πόλης, μπορώ να βεβαιώσω εμπειρικά πως η φτώχεια ήταν ευδιάκριτη τα προηγούμενα χρόνια. Την έβλεπες, την μύριζες και την αισθανόσουν περπατώντας στην Αθήνα της οικονομικής κρίσης.

Τώρα είναι εξίσου ευδιάκριτος ένας νέος πλουτισμός. Άνθρωποι με ακριβά ντυσίματα, γιομάτα τραπέζια σε τσουχτερά εστιατόρια και καφέ, τεράστιες ουρές έξω από καταστήματα με είδη πολυτελείας. Ο τουρισμός, η άνοδος των καταθέσεων την εποχή του εγκλεισμού, τα κοινοτικά κονδύλια, η επιστροφή για τις γιορτές των εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων που εργάζονται στο εξωτερικό, η σημαντική αύξηση μεγεθών σε διάφορους κλάδους της οικονομίας, έχει δημιουργήσει νέες κοινωνικές δυναμικές και ανατροπές. 

Που θα μεταλλαχθούν, θα ανθίσουν, θα συντριβούν. Το παλιό και το καινούργιο θα χορεύουν για πάντα σε ένα παθιασμένο τανγκό. Με νευρικές χορογραφίες που θα εκπλήσσουν εκείνους που νομίζουν ότι ξέρουν και μπορούν να προβλέψουν τα βήματα. 

Η μουσική δεν σταματάει ποτέ, ο ρυθμός είναι που αλλάζει. Και όποιος αντέξει περισσότερο στην πίστα. 

Ναι, είναι οι καιροί περίεργοι. Και πονηροί. Μπορεί να βλέπεις το ποτήρι μισοάδειο και να'χεις δίκιο. Ή να το βλέπεις μισογεμάτο και να'χεις και πάλι δίκιο. Ίσως να μην το βλέπεις και καθόλου -εξαρτάται πού έχεις αφήσει τα γυαλιά σου και πόσο πολύ διψάς.

Συγχώρα με που σε τραβολογάω χωρίς να ακολουθούμε μια συγκεκριμένη διαδρομή.

Δεν είναι και εύκολο να τη χαράξεις στο multiverse της καθημερινότητας, παρά τις τόσες εφαρμογές πλοήγησης που έχεις στο κινητό σου. Τι να σου κάμει και η Siri; Πώς να σε βοηθήσει και η Alexa; 

Ο Δεκέμβρης προσφέρεται πράγματι για ανασκοπήσεις και αναστοχασμούς. Αλλά προσφέρεται και για όνειρα. Που τα επιβιβάζεις στα αερόστατα του μυαλού σου και τα αφήνεις να αρμενίζουν στους ουρανούς.

Όχι όνειρα συμβατικά και μίζερα και μισαλλόδοξα. Όνειρα γενναιόδωρα, έντιμα και συγχωρητικά. Όνειρα που μπορούν να σε απαλλάξουν από τα βαρίδια που σε καθηλώνουν στο έδαφος. Όνειρα γενναία.

Τέτοια θα σου ευχηθώ να κάμεις σαν κλείσεις τα μάτια σου και αρχίσεις να μετράς αντίστροφα τις στιγμές προς το νέο έτος. Όνειρα που θα σε βοηθήσουν να ανοίξεις ευθείες λεωφόρους μέσα σε χαώδεις συνθήκες και να αντέξεις τις πεζές πραγματικότητες. Όνειρα που θα σε παρηγορήσουν στις δυσκολίες, που θα σε απαλλάξουν από τις χίμαιρες, που θα σε κάμουνε ουσιαστικά καλύτερο. Όνειρα που θα σε οδηγήσουνε σε τρυφερά σταυροδρόμια με άλλους και που θα αναδείξουν τις σημαντικές σου σημασίες. 

Ακόμα κι όταν σβήσουνε τα λαμπιόνια, αυτά τα όνειρα συνεχίζουνε να αστράφτουν στο σκοτάδι. Διότι το μέλλον μπορεί να διεκδικείται από τους ασύνετους και τους κακόβουλους, αλλά θα ανήκει πάντα στους ονειροπόλους.

Τρομπόνι

Επίσημη έναρξη εορταστικής περιόδου.

Απέναντι από το Ωδείο

Πράσινη σαλάτα με ρόδι, μήλο, παντζάρι και τριμμένο παξιμάδι, ψητό φιλέτο κοτόπουλου, μπιφτέκι με πατάτες τηγανητές και για το τέλος, τσιζκέικ φράουλα -διότι είναι κρίμα να μην δοκιμάσεις κάποιο από τα γλυκά. Το «Απέναντι από το Ωδείο» νομίζω δίκαια συγκαταλέγεται στα καλύτερα εστιατόρια της Πάτρας. Ωραίος χώρος, ευγενική εξυπηρέτηση, εξαιρετικό φαγητό. Με τούτα και με κείνα, θαρρώ πως η πόλη έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο στις γαστρονομικές επιλογές που προσφέρει. 

Δερβένι

Τόσες και τόσες φορές το έχω διέλθει εποχούμενος χωρίς να σταματήσω. Και πάντα εντύπωση μού έκαμαν τα πολλά ωραία σπίτια του που βρίσκονται παραταγμένα κατά μήκος της παλαιάς εθνικής οδού. Ε λοιπόν τούτο το πρωινό, αποφάσισα να σταματήσω και να το περπατήσω -εγχείρημα όχι και τόσο εύκολο, όπως αποδείχθηκε. Διότι το Δερβένι είναι μακρόστενο και μοιάζει ατελείωτο και κουραστικό, αν τυχόν σε πιάσουν οι τεμπελιές σου. Και το δυστυχές είναι πως το ελάχιστο πεζοδρόμιο σε πολλά σημεία εξαφανίζεται και σε εκθέτει στα διερχόμενα αυτοκίνητα αναγκάζοντάς σε να κολλήσεις με την πλάτη στον τοίχο για να μην γίνεις χαλκομανία στην άσφαλτο μη-χειρότερα. Θα μου πεις, αμαρτία εξομολογούμενη, ουκ έστι αμαρτία: ‘δερβέν’ στα τουρκικά σημαίνει ‘στενό πέρασμα’, επομένως θα έπρεπε να είμαι υποψιασμένος. Σε κάθε περίπτωση, βρήκα ενδιαφέρον το Δερβένι. Κι ας μην μου επέτρεψε να απολαύσω ιδιαιτέρως την ακρογιαλιά του, έτσι όπως με στρίμωξε στον εσωτερικό του δρόμο. Κι ας με δυσκόλεψε στη μακρά διαδρομή ανάμεσα στις δυο του άκρες. Βρήκα γωνιές του νοσταλγικές και κάπως γοητευτικές. Ακόμα και με την κάποια μελαγχολία που πάντα μου δημιουργούν οι οικισμοί κατά μήκος του Κορινθιακού.