Το επόμενο τρένο

Είμαι από εκείνους τους ανθρώπους που φθάνουν υπερβολικά νωρίς στους σταθμούς, όταν έχουν να ταξιδέψουν. Αυτός ο ψυχαναγκασμός μου, μάλλον οφείλεται σε μια ενδόμυχη ανησυχία ότι το ταξίδι θα αρχίσει χωρίς εμένα. Στο άγχος μου ότι θα πάει κάτι στραβά: ότι δεν θα καταφέρω να εντοπίσω έγκαιρα την αμαξοστοιχία, ότι δεν θα σταθώ στην σωστή πλατφόρμα, ότι θα έχω το λάθος εισιτήριο.

Έτσι και σήμερα. Μια ώρα νωρίτερα. Ίσως και λίγο παραπάνω. Κοίταξα τις αναχωρήσεις και επιβεβαίωσα ότι δεν έχει αναβληθεί η δική μου μη-χειρότερα. Περπάτησα ως την πλατφόρμα και σιγουρεύτηκα για το σημείο στο οποίο πρέπει περίπου να σταθώ για να συναντήσω το βαγόνι μου. Έλεγξα επιμελώς πως είχα πράγματι το εισιτήριο στην τσάντα μου και πως ανέγραφε τη σημερινή ημέρα και την σωστή ώρα. Κοίταξα το ρολόι μου. Μία ώρα νωρίτερα. Και λίγο παραπάνω.

Αφού ολοκλήρωσα την καθησυχαστική μου χαρτογράφηση, αφού εξημέρωσα μέσα μου το μέρος, αποφάσισα ξεθαρρεμένος να περιπλανηθώ στα τριγύρω. Ναι, δεν έχω ησυχία.  

Σκέφτηκα να πάρω κάτι να φάω. Έχουν βελτιωθεί αρκετά οι φούρνοι εδώ στη Ρουμανία. Θυμάμαι παλιά πως κείνα τα μπουρέκια που έπαιρνα, είχαν μόνο μια υποψία τυριού για γέμιση. Και η γεύση τους ήτανε βαριά, απλή ζύμη. Είχαν ακόμα τη μιζέρια του ανατολικού μπλοκ, την έλλειψη της καλοπέρασης.

Τώρα βρίσκεις κάμποσες γεύσεις και πιο χορταστικά μεγέθη. Αλυσίδες με καταστήματα που πουλάνε ροφήματα και σνακς έχουν κατακλύσει το Βουκουρέστι. 

Μια-δυο γενιές πίσω και μήτε καφέ δεν είχες εξασφαλισμένο. Μα τώρα, έχεις την επιλογή εκλεκτών κόκκων από τη Βραζιλία και ευωδιαστών ποικιλιών από την Κολομβία και το Βιετνάμ. Μπορείς να απολαύσεις καπουτσίνο ντελιτσιόζο και εσπρέσο μακιάτο. Κι ας είναι ακόμα παρούσες δίπλα σου κείνες οι γενιές της καθολικής στέρησης.

Ως και φραπέ σού σιάχνουμε, αν το επιθυμήσεις - ελληνικής φιλοσοφίας και προελεύσεως.

Χαζεύω για λίγο τα βιβλία που πωλούνται στο αυτόματο μηχάνημα. Τα γνωστά εγχειρίδια αυτοβελτίωσης και επιδίωξης της ευτυχίας, δίπλα σε ιστορικά αναγνώσματα και πολλά -πάρα πολλά- βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου. Αν δεν είσαι μαθημένος από τη Ρουμανία, σου κάμει εντύπωση αυτό το τελευταίο. Αν την ξεύρεις, θα είσαι εξοικειωμένος με τη βαθιά προσήλωση που έχει ο γενικός πληθυσμός στην ορθοδοξία. 

Ας πάρω λίγα μετρητά από το ATM της Πειραιώς, να μου βρίσκονται. Για μένα, το κίτρινο αυτό μηχάνημα και το λογότυπο είναι μια οικεία αναφορά. Για τους υπόλοιπους τριγύρω μου, φαντάζομαι πως είναι απλώς ένα μηχάνημα συναλλαγών με ξενικό όνομα που δύσκολα προφέρεις κι ακόμα πιο δύσκολα τοποθετείς στον χάρτη. 

Είναι παλιός ο σταθμός. Και μεγάλος. Με εκείνες τις αδρές κι αγέλαστες γραμμές που εξυπηρετούσαν μεν την ανάγκη, αλλά δεν ικανοποιούσαν την επιθυμία.

Μία μεγάλη διαφημιστική αφίσα που κρέμεται από το ταβάνι, καλεί τους ενδιαφερόμενους να καταταγούν στο στρατό. Η υποχρεωτική θητεία καταργήθηκε το 2007 και έκτοτε ο στρατός είναι επαγγελματικός. Που σημαίνει ότι θα δεις κατά καιρούς διαφημιστικές εκστρατείες που προβάλλουν τα πλεονεκτήματα μιας καριέρας στα στρατά. Με μεγάλες δόσεις πατριωτισμού και εικονογράφηση που παραπέμπει σε ταινίες με τον Σταλόνε.

Ναι, μένουν τουλάχιστον πενήντα λεπτά ακόμα. Αποφασίζω να κόψω μια βόλτα και στα δίπλα τετράγωνα. 

Στις περισσότερες πόλεις, η περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού είναι επιβαρυμένη. Συγκεντρώνει κακόφημα στέκια, φτηνιάρικα καταστήματα, κακοβαλμένα ξενοδοχεία, άστεγους και αρκετούς ναρκομανείς ή αλκοολικούς.

Δεν διαφέρει η περίπτωση του κεντρικού σταθμού, εδώ στο Βουκουρέστι. 

Τριγύρω του εργατικά μπλοκς και παλαιά κυβερνητικά κτήρια. 

Αν σε εξάπτει ο μπρουταλισμός, έχει μεγάλο ενδιαφέρον το μέρος.

Αν όχι, θα το βρεις καταθλιπτικό. Μπορεί και να συνθλίψει τη διάθεσή σου. 

Τι να κάμουμε όμως; Έτσι είναι η πραγματικότητα, δύσκολη.  

Η ίδια πόρτα για άλλους αποτελεί την είσοδο και για άλλους την έξοδο. Για άλλους τον φόβο και για άλλους την ελπίδα. Για άλλους την υπόσχεση και για άλλους την απειλή. Για άλλους την άφιξη και για άλλους την αναχώρηση.

Είκοσι λεπτά έχουν απομείνει. Είναι ώρα θαρρώ να αφήσω κατά μέρος τις αμπελοφιλοσοφίες και τις άσκοπες περιπλανήσεις.  

Μία γυναίκα με τσεμπέρι και μακρύ παλτό βαδίζει μπροστά μου. Θα μπορούσε να παίζει σε κάποια σκηνή δραματικής ταινίας. Παίζει. Σε σκηνή του δικού της νεορεαλισμού. 

Μια άλλη γυναίκα στέκει σιωπηλή με απλανές βλέμμα, στη διπλανή αποβάθρα. Μπαίνω στον πειρασμό να την εμπλέξω σε μυθιστορηματικά σενάρια: ίσως πηγαίνει στην Κωστάντζα να συναντήσει τον άντρα της που είναι ναυτικός. Ίσως στο Ιάσιο, να επισκεφθεί τη γηραιά μητέρα της που'ναι στο νοσοκομείο. Ίσως στην Κραϊόβα να ξανασμίξει με το παιδί της, στην Τιμοσοάρα ν'ανταμώσει μιαν αγάπη που στερήθηκε. 

Κοιτάζω το ρολόι μου. Δέκα λεπτά ακόμα, μα η αμαξοστοιχία δεν έχει ακόμα έλθει. 

Κοιτάζω τα υπόλοιπα τρένα να πηγαινοέρχονται, συγκρατώ την ανησυχία μου και συνεχίζω ν'ατενίζω την προσδοκία των γραμμών. 

Ώσπου φθάνει. Μπαίνει αγκομαχώντας και σταματάει μπροστά μου. Γεμίζει η αποβάθρα με τη βεβαιότητα της αναχώρησής μου. 

Ακούω από τα μεγάφωνα την επιβεβαίωση. Μπαίνω στο βαγόνι και βρίσκω τη θέση μου. Καναδυό λεπτά μετά την προγραμματισμένη αναχώρηση, το τρένο αρχίζει να ξεκουνάει και κυλάει αργά προς το παραπέρα του. Που είναι και δικό μου παραπέρα.

Ναι. Με καθησυχάζει να φθάνω υπερβολικά νωρίς στο σταθμό. Μου δίνει μιαν αίσθηση ασφάλειας και ελέγχου. Σε μία συνθήκη κατεξοχήν ρευστή και αόριστη, όπως είναι η αναχώρηση. Στ'αλήθεια, ξεύρεις πού θα φθάσεις και υπό ποιες συνθήκες; Ποτέ δεν μπορείς να είσαι βέβαιος. Όσο σχολαστικά κι αν έχεις ελέγξει τον αριθμό της αμαξοστοιχίας, την πλατφόρμα και το εισιτήριό σου. Ακόμα κι όταν έχεις επιβιβαστεί στο βαγόνι. Ακόμα κι όταν το τρένο έχει ξεκινήσει. Ποτέ δεν ξεύρεις. 

Όσο νωρίς κι αν έχεις φθάσει στο σταθμό.