Νυχτερινή αγορά

Δεν χρειάζομαι πολλά: κάνα μπλουζάκι, δυοτρία ζευγάρια κάλτσες, να δω και καμιά τσάντα ώμου θα ήθελα -καθημερινή, για τα πηγαινέλα μου. Κάνε κι εσύ μια λίστα και πάμε. Είμαι βέβαιος ότι το κατιτίς σου θα το πάρεις. 

Ναι, το ξεύρω ότι είναι αργά και κλείνουν τα μαγαζιά. Ναι, το ξεύρω ότι τα μεγάλα πολυκαταστήματα και τα εμπορικά κέντρα του Χονγκ Κονγκ είναι προς την άλλη κατεύθυνση. Αλλά σταμάτα να γκρινιάζεις και ν'ανησυχείς: έχω τους λόγους μου που σε έφερα από εδώ.

Παρά την προχωρημένη ώρα, ο κόσμος που σουλατσάρει στους δρόμους είναι κάμποσος. Με δυσκολία διασχίζεις τα πεζοδρόμια, με υπομονή περιμένεις στα φανάρια. Τώρα βέβαια εσύ θα αναρωτηθείς για πού τόχουνε βάλει όλοι ετούτοι και τριγυρνάνε βραδιάτικα. Άλλοι επιστρέφουν από τις δουλειές τους, άλλοι βγαίνουν για φαγητό και χάζι, άλλοι ολοκληρώνουν τις αγορές τους στα σουπερμάρκετς και τα καταστήματα. Και τελοσπάντων, δεν θα σου δώκουμε και λογαριασμό!

Η νύχτα χύνεται στους δρόμους, τα φώτα της πόλης ανάβουν και όλα γίνονται πιο έντονα. Τα χρώματα, οι ήχοι, οι μυρουδιές, τα κορναρίσματα, οι πινακίδες, οι αντανακλάσεις. Τα βλέμματα και οι εντυπώσεις.

Στις στάσεις των λεωφορείων, σχηματίζονται ατελείωτες ουρές με κόσμο που περιμένει υπομονετικά και στη σειρά του. Όχι μπουλούκι όπως στην Ελλάδα όπου πέφτουμε όλοι κλωτσοπατινάδα πάνου στην πόρτα του τρόλεϊ, αλλά ο ένας στοιχισμένος πίσω από τον άλλον. Αν είναι γιομάτο το λεωφορείο, τότες θα μπουν οριακά οι πρώτοι πεντέξι και οι υπόλοιποι θα περιμένουν το επόμενο. Κοινωνική ευταξία, όχι αστεία. Κι αν τυχόν είσαι κρυωμένος σαν την κυρία, τότες θα πρέπει απαραιτήτως να κυκλοφορείς με μάσκα. Μην μας κολλήσεις και τους υπόλοιπους μη-χειρότερα! Έτσι ήταν η δική μας η κανονικότητα και προ κορωνοϊού. 

Και μπορεί πράγματι κατά τις δέκα τα καταστήματα να κλείνουν, αλλά τίποτις ποτέ δεν τελειώνει στο Χονγκ Κονγκ. Τίποτις δεν παύει και δεν σταματά.

Πάλι κοιτάζεις με λαιμαργία τα φαγιά; Δεν τα τρως αυτά, πόσες φορές θα σου το πω; Μην επιμένεις, γιατί θα σου αγοράσω μισό κιλό αποξηραμένο ιππόκαμπο, θα στον κάμω σούπα και θα σε βάλω να τον φας! 

Ορίστε, αφού επιμένεις, μπορείς να μπεις στα Μακντόναλντς να ντερλικώσεις κανένα Μπιγκ Μακ, να ησυχάσουμε! Αλλά μην μου ζητήσεις βοήθεια στη συνεννόηση, βγάλτα πέρα μόνος σου! Που φοβάμαι πως θα τα βρεις σκούρα, διότι σε ετούτη την πλευρά της πόλης αρχίζει να επικρατεί το κινέζικο αντί του αγγλικού και τελοσπάντων ακόμα και όσοι έχουν την καλή προαίρεση να σου απευθυνθούν στ'αγγλικά, θα το κάμουν με μία εντελώς ακαταλαβίστικη προφορά. Που καλύτερα να σου μίλαγαν κινέζικα, περισσότερα θα καταλάβαινες.

Έλα, δεν απέχουμε πολύ ακόμα. Πεντέξι τετράγωνα και φθάσαμε. Πράγματι όλα γύρω είναι περίεργα και ξένα και αλλιώτικα. Ένας κόσμος διαφορετικός. Με άλλα νοήματα.

Το βλέπεις στις πινακίδες και τις διαφημίσεις που αναβοσβήνουν τριγύρω σου. Στους υπερβολικούς μορφασμούς, στους άνιμε χαρακτήρες, στην φανταχτερή αισθητική, στην ασιατική ποπ κουλτούρα πούναι πολύχρωμη και φαντεζί.

Και πούχει αντιφάσεις και ισορροπεί ανάμεσα στην αλήθεια και το φτιασίδωμα, το παιδικό και το ενήλικο, το νοσηρό και το γλυκερό. Αλλά έτσι είναι τα πράγματα εδώ, πάρτο απόφαση και πάμε παρακάτω.

Μην λιγουρεύεσαι νυχτερινή ζωή και μπουζούκια, διότι δεν το'χω δύσκολο να καταλήξω ετούτη τη βόλτα σε κανένα νάιτ κλαμπ, να φωνάζει ο χονγκογκέζος Δάκης μέσα στ'αυτί σου, να κάμει φωνητικά η χονγκονγέζα Κωνσταντίνα και να καταλήξεις τύφλα με το μικρόφωνο στο χέρι και με συνοδεία σινθεσάιζερ να ερμηνεύεις καραόκε τα Παιδιά του Πειραιά. Έχοντας κατεβάσει και δύο πιάτα ιππόκαμπους στιφάδο. Ευτυχώς για εσέ δεν έχω κατά νου τέτοια νυχτοπερπατήματα για τη σημερινή βόλτα.

Ορίστε, φθάσαμε! Στο είπα ότι θα έχει κόσμο. Κι αυτό δεν είναι τίποτα! Περίμενε να ιδείς τί θα γίνεται εδώ σε καμιά-δυο ώρες. Μετά τα μεσάνυχτα. Όχι μόνο σήμερα, αλλά κάθε μέρα. Καλωσήρθες λοιπόν. Στο περίφημο Temple Street! Μία από τις πιο εκτεταμένες και διάσημες νυχτερινές αγορές της Ασίας! Ιτς σόπινγκ τάιμ!

Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν τα βασικά. Η ευρύτερη περιοχή από το απόγευμα και μετά πεζοδρομείται, τύπου περπατάς περίπου ελεύθερα. Και λέω περίπου γιατί είμαστε στο Χονγκ Κονγκ και ποτές δεν μπορεί να είσαι απόλυτα βέβαιος. Ότι δεν θα πέσει επάνω σου ένας ποδηλάτης, μία ηλικιωμένη με πατίνια, ένα διερχόμενο οτομοτρίς. Στη μέση του δρόμου, θα παρατηρήσεις πως υπάρχουν διάφοροι πωλητές ή τύποι που κρατάνε διαφημιστικές πινακίδες και σου δίνουν φυλλάδια. Κάθε φορά που αραδιάζω σε κάποιο μάθημα marketing τα διαφημιστικά μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο, πανό/tabloids...), σκέφτομαι από μέσα μου και ετούτους τους ταλαίπωρους ανθρώπους με τα πλακάτ (που άλλοτε τα κρατάνε και άλλοτε τα φοράνε) οι οποίοι στέκονται επί ώρες στις γωνίες ή περιφέρονται στους πεζόδρομους. Να που δεν έχει χαθεί το παμπάλαιο επάγγελμα του διαλαλητή. Του τελάλη.

Αν αρχίσεις πάντως να παίρνεις τα διαφημιστικά φυλλάδια που σου μοιράζουν (όπως κάνω εγώ συχνά από ευγένεια και συμπαράσταση), σε λίγο θα κρατάς σακούλες με δαύτα και δεν θα ξεύρεις τί να γίνεις. Άσε που θάχεις αποκτήσει και συνοδεία καναδυοτρείς παρατρεχάμενους που θα θέλουν να σου πουλήσουνε άι-φον ή σινιέ ρολογάκι ή τζάμπα ποτάκι με πολύ ξηγημένα κορίτσα.

Το μέρος χονδρικά διακρίνεται σε δύο μεγάλα τμήματα: την αγορά των γυναικών και την αγορά των ανδρών. Αλλά μην περιμένεις καμία συστηματικότητα, όλα είναι αρκετά ανακατωμένα, καθώς υπάρχουν και κατηγορίες καταστημάτων που βρίσκονται διάσπαρτα παντού, όπως τα εστιατόρια ή τα καταστήματα με τα γκάτζετς.

Α ναι, και τα σεξ σοπς. Όπου μπορείς να βρεις άπειρες εναλλακτικές. Από τις πιο απλές, τύπου να ντυθείς νοσοκόμα, υπηρετριούλα, γατούλα, κουνελάκι, ως τις πιο εξαντρίκ τύπου να ντυθείς καντηλανάφτης, αρμαντίλο ή δρυοκολάπτης. Όπως τη βρίσκει κανείς.



Το πιο ενδιαφέρον όμως μέρος είναι τα στενά κάθετα δρομάκια δεξιά και αριστερά της Temple Street, κατά μήκος των οποίων στήνονται κιόσκια με πλανόδιους εμπόρους και στριμώχνεται ο κόσμος για να εντοπίσει προσφορές.

Εδώ μπορείς να βρεις τα πάντα: χαϊμαλιά, βεντάλιες, μαγνητάκια, καθρεπτάκια, τσαντάκια, παιχνιδάκια, μανταλάκια. Για εσένα, για τη μαμά, για τη γιαγιά, για το βαφτιστήρι, για το θείο Αριστείδη.

Την ώρα αιχμής, εκεί γύρω στις έντεκα με δώδεκα το βράδυ, εδώ επικρατεί το αδιαχώρητο. Πλήθη κόσμου περιφέρονται γύρω από τους πάγκους των πραματευτάδων και τρυπώνουν στα μαγαζιά της περιοχής. Ανάμεσά τους και μερικοί ξέμπαρκοι τουρίστες πούχουν ακούσει για το "Νάιτ Μάρκετ" και έχουν έρθει ίσαμε δω για την εμπειρία.

Τρία μποξεράκια, δέκα δολάρια Χονγκ Κονγκ! Σχεδόν ένα ευρώ, δηλαδής. Όχι πες, που θα ξαναβρείς τέτοια ευκαιρία. Και σε τόσο μεγάλη ποικιλία. Διαθέτουμε σε Σούπερμαν, σε Μπάτμαν, σε Πόκεμον, σε Γουίνι δε-που, σε Άνγκρι Μπερντς, σε Πέπα, σε Μπομπ Σφουγγαράκη.

Και σε πιο φρου-φρου, έχουμε. Για τους προχωρημένους πελάτες που θέλουν πιο πικάντικες ιδιωτικές στιγμές.

Αλλά και σε παιδικά ρουχαλάκια, διαθέτομεν ατελείωτη ποικιλία. Πουκαμισάκια, παντελονάκια, παπουτσάκια. Μην περιμένεις τίποτις ποιότητες και επωνυμίες, αλλά από τιμές, θα τρίβεις τα μάτια σου! Ο τσίπης αναγνώστης, θα κάμει εδώ νέα γκαρνταρόμπα!

Μπροστά σε ετούτη την απεραντοσύνη φτήνιας, έρχεσαι κι αναπολείς το λόκαλ παζάρι της Αγίας Φωτεινής πίσω από το σπίτι σου ως βέρι, βέρι τρέντι αγορά περιωπής. Και επανεκτιμάς τα τσιμπιδάκια πασχαλίτσες και το φουλάρι με τα λαχούρια πούβλεπες στους πάγκους και εσνόμπαρες επιδεικτικώς, παραμονή της Αγίας -μεγάλη η χάρη της!

Αλλά η αλήθεια είναι πως το σόπινγκ είναι για τους περισσότερους εδώ, ένα απλό πρόσχημα. Διότι τα βράδια, το Temple Street μετατρέπεται σε ένα τεράστιο υπαίθριο πάρτι. Ή πιο σωστά, σε ένα ανθρώπινο τσίρκο. Όπου καλλιτέχνες του δρόμου χορεύουν, τραγουδάνε, παίζουν μουσική ανάμεσα σε πλήθη διερχόμενων. 

Από ταχυδακτυλουργούς και ζογκλέρ ως επίδοξους τραγουδιστές και οργανοπαίχτες. Δυστυχώς το φάλτσο και τ'ατάλαντο, δεν θα τα γλιτώσεις. Άσε που μπορεί να σούρθει και καμία κορίνα στο δόξα-πατρί -και τελοσπάντων θα σου πρότεινα να μην πολυ-πλησιάσεις τον παππού με τα σπαθιά ή τη φλεγόμενη Κομανέτσι, γιατί καθόλου δεν θα τόθελα να σε τρέχω βραδιάτικα στα επείγοντα.

Παρά τις μεγάλες του αντιφάσεις, τις φήμες περί οργανωμένου εγκλήματος και παράνομων δραστηριοτήτων, παρά τις κιτς και φανταχτερές του πλευρές, τη φτήνια και την προχειρότητα, το Temple Street παραμένει ένα συναρπαστικό παζλ της χονγκογκέζικης ανθρωπογεωγραφίας. Κι έχεις δύο επιλογές: να το προσεγγίσεις επικριτικά και να το απορρίψεις ή να αφεθείς στο σχεδόν δυσεξήγητο κέφι του και να το διασκεδάσεις. Ένα κέφι πούναι πολύ διαφορετικό σε σχέση με όσα έχεις συνηθίσει. Με άλλες εκφράσεις προσώπου, με άλλες κινήσεις σώματος.



Διότι ετούτες δω οι κοινωνίες είναι αλλιώτικες σε όλα τους. Στον τρόπο σκέψης, στον τρόπο επικοινωνίας και κοινωνικής επαφής. 

Τη βλέπεις την έκρηξη παντού. Στα οικονομικά και στις δημογραφίες. Στα νούμερα και στα χρηματιστήρια. Στα κτήρια και στους αυτοκινητόδρομους.

Αλλά δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω. Πως κι αν ακόμα σταθεί κανείς εντυπωσιασμένος από αυτές τις εκρήξεις, αν αναγνωρίσει τα πλεονεκτήματα και τις κατακτήσεις, τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες, κι αν ακόμα αφεθεί στις φανταχτερές εικόνες και στα έντονα φώτα, δεν μπορεί να παραγνωρίσει το δεύτερο επίπεδο. Πίσω από τις πινακίδες νέον, τις πραμάτειες, τις διαφημίσεις, και τα ανθρώπινα ποτάμια.

Δεν μπορεί να μην αντικρίσει. Μία πραγματικότητα μαζική και ισοπεδωτική. Μία πραγματικότητα αλλοτριωμένη. Και στη βάση της, φοβάμαι μοναχική. Η πόλη δεν κοιμάται ποτέ. Τα φώτα δεν σβήνουν. Η κίνηση συνεχίζεται με τους ίδιους ρυθμούς. Αλλά δεν είναι ο θόρυβος που πνίγει την ουσία. Είναι που ο θόρυβος καταλήγει να είναι η ουσία. 

Τόσοι άνθρωποι παντού, τόσοι αθέατοι άνθρωποι παντού. Περνάνε δίπλα σου φευγαλέα, κάθονται πίσω από πάγκους, μαζεύουν σκουπίδια, ψάχνουν να βρουν ένα ριγέ παντελόνι που να τους πηγαίνει, ποζάρουν στο κινητό τους, οδηγούνται από τις ανάγκες τους, τις ματαιοδοξίες τους, τα πάθη και τις αδυναμίες τους. Θα πεις ότι λίγο-πολύ το ίδιο συμβαίνει παντού. Μα εδώ, έρχεται η ένταση και η μαζικότητα της πόλης να επιβληθεί με έναν απόλυτο και αναπόδραστο τρόπο. Να εκμηδενίσει και να υποτάξει τα επιμέρους σε ένα φρενήρες σύνολο.

Πέρασε η ώρα, δεν νομίζεις; Έλα να σταθούμε στην ουρά, στη στάση. Τσέκαρα την εφαρμογή στο κινητό μου. Το λεωφορείο θα περάσει σε τέσσερα λεπτά και είκοσι δευτερόλεπτα. Ίσως να μπορέσουμε να μπούμε στο πρώτο που θάρθει. Ίσως και όχι, αλλά δεν έχει μεγάλη σημασία. Θα πάρουμε το επόμενο. Κι αν όχι, το αμέσως επόμενο. Δεν έχει καμία απολύτως σημασία.