Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2020

Τα Χριστούγεννα του 2012

Όλα διπλά τα ζήσαμε εφέτος. Δύο εκλογές, δύο κυβερνήσεις, δυο Μνημόνια, δυο πόρτες έχει η ζωή. Φοβάμαι μη γίνουμε στο τέλος και από δυο χωριά και δεν μπορούμε μήτε στοιχειωδώς να συνεννοηθούμε. Αλλά ας μην χαλάμε τις καρδιές μας, μέρες που'ναι! Το λέει ξεκάθαρα ο Δήμος Αθηναιών πως "η Αθήνα γιορτάζει". Περίπου. Εγώ θα έβρισκα πιο ταιριαστή τη φράση "η Αθήνα κοχλάζει". Ή ακόμα καλύτερα "η Αθήνα στενάζει", "βουλιάζει", "κραυγάζει" -μπορείς να συμπληρώσεις ελεύθερα και τις δικές σου τις ιδέες. Μα είπαμε, ας ήμαστε καλοπροαίρετοι μέρες που'ναι! 


Τις τελευταίες εβδομάδες στην Πλατεία Συντάγματος έχει στηθεί ένα κάπως αλλόκοτο ινσταλέισον που αν είσαι καλοπροαίρετος, θα το πεις μεταμοντέρνο δέντρο. Αν είσαι κακοπροαίρετος, θα το πεις κακόγουστη σκαλωσιά και ανεκδιήγητη αστοχία. Φαίνεται ότι μας έχει πιάσει ο κομπλεξισμός μας ακόμα και σε αυτό το θέμα και προσπαθούμε να στήσουμε κάτι που ταυτόχρονα να είναι και να μην είναι δέντρο, ώστε να πιάσουμε όλα τα εναλλακτικά κοινά.


Παλαιότερα, η εορταστική Αθήνα περιελάμβανε πολύχρωμα καρουζέλ, κιόσκια με λιχουδιές, αγιοβασίληδες που φώναζαν χο-χο-χο και μικρό-μου-πόνι που ανέβαιναν τα παιδάκια και φωτογραφίζονταν. Την αλλαγή του χρόνου, την έκαμες παρέα με την Άννα τη Βίσση, την Άλκυστις την Πρωτοψάλτη, τον Μάριο τον Φραγκούλη, αλλά και με τον/την εκάστοτε δήμαρχο (τον Αβραμόπουλο, την Μπακογιάννη ή πλέον τον Καμίνη) να φοράει το λαμπερό του χαμόγελο και να εύχεται στους πολίτες της Αθήνας τα χρόνια πολλά, ελπίζοντας από μέσα του/της πως το προσεχές έτος θα τον/την βρει Πρωθυπουργό στου Μαξίμου.


Νομίζω πρέπει να το πάρουμε απόφαση πως δύσκολα θα ξαναδούμε τέτοιες φιέστες στο εγγύς μέλλον -και τώρα που το ξανασκέφτομαι, ίσως καλύτερα!  Απλώς όταν συγκρίνεις τον εορταστικό στολισμό και τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται τέτοια εποχή σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με την εικόνα που παρουσιάζει η Αθήνα, επιβεβαιώνεις πως η κακομοιριά δεν είναι θέμα μόνο χρημάτων, αλλά κυρίως αισθητικής. Αλλά ας εστιάσουμε στα θετικά, μέρες που'ναι. Ορίστε, τουλάχιστον στήθηκε ένα υποτυπώδες παγοδρόμιο και ένα κάποιο εργαστήρι παιχνιδιών που σώζουν κάπως τα προσχήματα.


Σε ένα δέντρο παραδίπλα, ανεμίζουν αμήχανα κάποιες παιδικές ζωγραφιές. Ευτυχώς τα παιδιά συνεχίζουν να ζωγραφίζουν λαμπερούς ήλιους και σπιτάκια και λιβάδια, κοιτάζοντας πέρα από την καθημερινότητα και την ειδησεογραφία.


Στην κάτω πλευρά, ο χορηγός έχει στήσει το εταιρικό του περίπτερο που μοιάζει με ιγκλού. Όσο επιεικώς κι αν το αντιμετωπίσεις, η γενική εικόνα που παρουσιάζει η κεντρική πλατεία της πόλης είναι ασύνταχτη και αναποφάσιστη. Ίσως εντέλει και να αποτυπώνει το κλίμα των ημερών ή την επίγευση που αφήνει αυτή η αλλοπρόσαλλη χρονιά.


Το ενδιαφέρον μου όμως επικεντρώνεται στον κόσμο. Από νωρίς το πρωί, οι Αθηναίοι κυκλοφορούν μανιωδώς στους κεντρικούς δρόμους λες και έχουν βαλθεί να ανακαλύψουν την εορταστική ατμόσφαιρα εις πείσμα των όσων συμβαίνουν. Ιδίως της ώρες αιχμής, επικρατεί το αδιαχώρητο! Μετά από δυοτρία χρόνια κρίσης, είναι πλέον σφοδρή η επιθυμία να αποτινάξουμε από πάνω μας την (δις και τρις) μνημονιακή μας κατάθλιψη.


Χαμηλά στη Μητροπόλεως, ένα μαγαζί με παπούτσια, έχει κοτσάρει στο πεζοδρόμιο, έναν παλιακό αγιοβασίλη.


Στο Θησείο, μία φουσκωτή και πιο μίνιμαλ εκδοχή του, με έλκυθρο-καροτσάκι, χαιρετάει τους περαστικούς. Το μαγαζί κάποτες ήταν εστιατόριο με τσιμπημένες τιμές. Τώρα είναι μαγαζί "ό,τι παίρνεις, ένα ευρώ". Αλλάξανε οι καιροί, Σάντα μου!


Αρκετά πιο προσεγμένος, ο στολισμός στη στοά του πολυκαταστήματος Άττικα, το οποίο νομίζω πως μπορεί να χαρακτηριστεί ως η εμπορική καρδιά του αθηναϊκού μεγαλοαστισμού. 


Ναι, τέτοια είναι η υποβάθμιση του κέντρου, που μερικά μολυβένια στρατιωτάκια (που υπήρχαν στις ίδιες θέσεις και πέρσι), μερικές καλαίσθητες βιτρίνες και ένας υποτυπώδης στολισμός στην οροφή συνιστούν για τα δικά μας τα δεδομένα, εορταστικό διάκοσμο περιωπής και ανείπωτης χλιδής.


Έξω από τη βιτρίνα βιβλιοπωλείου της στοάς, έχει στηθεί ένα μεγάλο παραμύθι στο οποίο πρωταγωνιστεί ένα δέντρο. Δεν τολμώ να ρωτήσω αν εγκρίνεις το εν λόγω παραμύθι, διότι φαίνεται πως τελευταία ο καθείς διαμορφώνει ένα ολόδικό του αφήγημα. Ακόμα και στο δέντρο, δεν μας βλέπω να συμφωνούμε. Για άλλους ας πούμε μπορεί να αποτελεί τοτέμ του καταναλωτισμού, για άλλους είναι ξενόφερτο, για άλλους αντεργατικό, για άλλους συστημικό, για άλλους διεφθαρμένο, για άλλους προδοτικό και δωσίλογο, για άλλους αλληλέγγυο, για άλλους κατάπτυστο. Φοβάμαι ότι έρχεται η ώρα που ούτε στα παραμύθια μας δεν θα δυνάμεθα να συναντηθούμε. Αλλά ας μην το βαρύνουμε, μέρες που'ναι.


Τουλάχιστον μπορούμε να ομονοήσουμε στο εξής: ότι η Ομόνοια κρατά σταθερά τα σκήπτρα της ασχημότερης κεντρικής πλατείας σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Όσο κι αν προσπαθεί να συμμετάσχει κάπως στην εορταστική ατμόσφαιρα, είναι τέτοια η υποβάθμισή της που ακυρώνεται εξ ορισμού η όποια απόπειρα για εξωραϊσμό. 


Μήτε οι τσίγγινοι άγγελοι βοηθούν, μήτε η κακοφτιαγμένη φάτνη με την Παναγία, τους μάγους και το θείο βρέφος να κοιτάζουν αλλαφιασμένοι το τριγύρω! Οι φιγούρες είναι τριπλοκαρφωμένες στο δάπεδο, διότι αλλιώς από την επομένη της τοποθέτησής τους μπορεί και να τις αναζητούσαμε μέσω της εκπομπής της Νικολούλη. 


Την εικόνα κάπως ομορφαίνουν τα γλαστράκια με τα αλεξανδρινά που έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά. Αν και μεταξύ μας, μάλλον πρακτική είναι η σημασία τους, για να αποθαρρύνουν τους περίεργους και να τους κρατούν σε απόσταση ασφαλείας οκτώ-δέκα μέτρων από τη φάτνη. 


Ένα απροσδιορίστου ταυτότητος ανθρωπάκι κρατώντας μία καρδιά και ένα αστέρι ετοιμάζεται να σκαρφαλώσει σε μία σκάλα για να φθάσει την κορυφή του δέντρου. Από πίσω τα Hondos δηλώνουν μετ'επιτάσεως πως "αχ, Ελλάδα σ'αγαπώ!". Σε μια εποχή που μάλλον σε αναγκάζει πιεστικά να συνεχίσεις το εν λόγω τραγούδι με τους επόμενους στίχους του: "Και βαθιά σ'ευχαριστώ, γιατί μ'έμαθες και ξέρω, ν'ανασαίνω όπου βρεθώ, να πεθαίνω όπου πατώ και να μη σε υποφέρω".


Ήτανε δύσκολη και ετούτη η χρονιά. Θυμώσαμε, συγκρουστήκαμε, απογοητευτήκαμε, προσπαθήσαμε, ξαναδοκιμάσαμε, αναρωτηθήκαμε, απελπιστήκαμε. Και συνεχίζουμε. Προς τις επόμενες διαψεύσεις. Ελπίζω να μην έλθουν. Φοβάμαι πως θα έλθουν. 


Ας είμαστε τουλάχιστον ψύχραιμοι και θαρρετοί. Και ας ελπίσουμε. Στον καλύτερο εαυτό μας, στις πιο ενωτικές μας συντροφιές, στο πιο συνετό μας αύριο. Ναι, ας ελπίσουμε. Για να αντέξουμε. Και να βρούμε κάποια στιγμή εκείνους τους λαμπερούς ήλιους, τα σπιτάκια και τα λιβάδια που ζωγραφίζουν τα παιδιά. Και να μην χρειάζεται να συνεχίσουμε τους στίχους του τραγουδιού, αλλά να βάζουμε τελεία και παύλα μετά το "σ'αγαπώ". Ας ελπίσουμε. Μέρες που'ναι.

Σημείωση: το κείμενο αυτό γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 2012.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου