Η Ιστορία έχει πρόσωπο

Χριστόδουλος Χατζηπέτρου, αγωνιστής, αργότερα στρατηγός και υπασπιστής του Όθωνα. Από το Νεραϊδοχώρι Τρικάλων.

Βασίλειος Πετιμεζάς, αγωνιστής και αργότερα πολιτικός. Από τα Σουδενά Καλαβρύτων.

Ιωάννης Κωλέττης, πολιτικός, ιδρυτής του Γαλλικού Κόμματος και πρωθυπουργός. Από το Συρράκο Ιωαννίνων.

Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς, αγωνιστής. Από τη Μεγάλη Αναστάσοβα Μεσσηνιάς.

Πανούτσος Νοταράς, πολιτικός. Από τα Τρίκαλα Κορινθίας.

Ανηφορίζοντας τη Βασιλίσσης Σοφίας, σταματώ ανά πεντέξι μέτρα και χαζεύω τα πορτραίτα της υπαίθριας έκθεσης.

Κάποιους τους αναγνωρίζω, κάποιους όχι.

Σπυρίδων Καραϊσκακης, στρατιωτικός και πολιτικός. Από τον Κάλαμο, εκείνο το μικροσκοπικό νησί δίπλα στη Λευκάδα. Ναι, γιος του Γεωργίου Καραϊσκάκη.

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, οπλαρχηγός και αρχιστράτηγος. Από το Ραμοβούνι Μεσσηνίας.

Πράγματι, δεν χρειάζεται και πολλές συστάσεις ο Γέρος του Μωριά.

Τυφλός άνδρας στη Σύρο.

Ιωάννης Μακρυγιάννης, οπλαρχηγός, πολιτικός και συγγραφέας. Από το Κροκύλειο Φωκίδας.

Νεόφυτος Μεταξάς, Μητροπολίτης Αθηνών

Θεόκλητος Φαρμακίδης, κληρικός, αγωνιστής, πολιτικός και λόγιος. Από τη Νίκαια (Νεμπεγλέρ) Λάρισας.

Μα τι είναι όλα αυτά που κοιτάζουμε; Το 1839, ο Benjamin Mary έφθασε στην Ελλάδα, υπό την ιδιότητα του Πρέσβη του Βελγίου. Επρόκειτο για την επίσημη έναρξη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ δυο νεότευκτων κρατών, που συμπτωματικά μάλιστα συγκροτήθηκαν το ίδιο έτος, το 1830. Οι συνθήκες που επικρατούσαν βεβαίως στη μικροσκοπική και καχεκτική Ελλάδα διέφεραν άρδην από την πραγματικότητα της αρκετά πιο αναπτυγμένης Βορειοδυτικής Ευρώπης -ακόμα και ιδωμένη μέσα από τα μάτια ενός ανθρώπου που προερχόταν από τις λιγότερο εύπορες «Νότιες Κάτω Χώρες». 

Φαίνεται λοιπόν πως οι εικόνες που αντίκρυσε (με έντονο ακόμα το αποτύπωμα του οθωμανικού παρελθόντος) και οι άνθρωποι που συνάντησε, έκαμαν εντύπωση στον Βέλγο διπλωμάτη. Μέσα στα επόμενα τέσσερα-πέντε χρόνια, φιλοτέχνησε με το πενάκι του, πορτραίτα διαφόρων αγωνιστών, ιερέων, πολιτικών ή και καθημερινών ανθρώπων της νεαρής τότε Ελλάδας. Και είναι αυτή η καταγραφή των φυσιογνωμιών, πολύτιμη για εμάς σήμερα, καθώς -για κάποιους τουλάχιστον εξ αυτών- αποτελεί μια από τις σπάνιες αποτυπώσεις του προσώπου τους. 

Θαυμάσια λοιπόν η πρωτοβουλία τούτης της υπαίθριας έκθεσης, εδώ στον εξωτερικό περίβολο του Εθνικού Κήπου. Ακόμα κι αν αφορά ελάχιστους που θα κοντοσταθούν και θα χαζέψουν τα πορτραίτα, τα πρόσωπα των εικονιζόμενων κοιτούν θαρρείς με ενδιαφέρον τη σύγχρονη πόλη και της ποζάρουν με νόημα.