Ήταν σπουδαίος ο Βασιλιάς Τσουλαλονγκόρν. Ως πέμπτος μονάρχης του Σιάμ, εκεί στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, κατάφερε με παράτολμες διπλωματικές ακροβασίες και πολιτική δεινότητα, να αποφύγει την υπαγωγή της χώρας του υπό τον ζυγό αποικιοκρατικών δυνάμεων. Κι έτσι το Σιάμ αποτελεί μία λαμπρή εξαίρεση στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ασίας, καθώς ουδέποτε υποτάχθηκε σε ξένους δυνάστες.
Αλλά αυτό είναι μία μεγάλη συζήτηση για κάποια άλλη φορά. Σήμερα ο περίπατος δεν έχει ιστορικό περιεχόμενο, αλλά ζωολογικό! Βλέπεις, ο Βασιλιάς Τσουλαλονγκόρν αποφάσισε κάποια στιγμή να σιάξει έναν κήπο με άγρια ζώα, δίπλα στο παλάτι του στη Μπανγκόκ. Όταν πέθανε, ο κήπος έγινε δημόσιος και σύντομα αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα στην πρωτεύουσα της σημερινής Ταϊλάνδης.
Θέλεις η οργιαστική, τροπική βλάστηση, θέλεις οι περίεργοι ήχοι που ακούονται μέσα από τις φυλλωσιές, νιώθεις πως εισέρχεσαι σε μία πραγματική ζούγκλα. Και συναντήσεις σαν αυτή, με μία ευμεγέθη σαύρα που πετάχθηκε δίπλα μου ενόσω περπάταγα αμέριμνος λίγα μέτρα από την είσοδο, απαιτούν μία κάποια ψυχραιμία.
Όσο μεγαλώνω, οι ηθικές μου ενστάσεις κατά των ζωολογικών κήπων γίνονται πιο ισχυρές. Οφείλω όμως να παραδεχτώ πως κάποιοι -όπως ο συγκεκριμένος- είναι αρκετά καλοφτιαγμένοι και προσπαθούν πράγματι να προσομοιάσουν (κατά το δυνατό) τις συνθήκες διαβίωσης της άγριας ζωής. Ξύλινα μονοπάτια, σχετικά μεγάλοι χώροι για τα ζώα, θεόρατα δέντρα και εναέριοι διάδρομοι ώστε να βλέπεις από ψηλά, αλλά να μην ενοχλείς πολύ. Βεβαίως ποτέ δεν μπορεί να υποκατασταθεί ο φυσικός βιότοπος.
Ετούτος ο ζωολογικός κήπος πάντως διαθέτει και άφθονο υγρό στοιχείο με λίμνες που συνδέονται με κανάλια.
Σε μίαν άκρη, στέκονται μερικές δεκάδες φλαμίνκο, σχηματίζοντας ένα χορευτικό ανσάμπλ.
Λίγο πιο πέρα, κολυμπούν οι ιπποπόταμοι.
Κάθε φορά που παρατηρώ από κοντά αυτά τα ζώα, μου κάμει εντύπωση η κοψιά τους. Τα μεγάλα τους ρουθούνια, τα κοφτερά τους δόντια, τα αγελαδινά αυτάκια τους, το παραφουσκωμένο τους σώμα. Σαν μία ακατέργαστη μίξη διαφόρων άλλων ζώων, μοιάζουν. Σαν να επιχείρησες ένα κολάζ, που δεν σου πολυπέτυχε. Η ευτυχία με την οποία πάντως πλατσουρίζουν στα νερά, είναι χαριτωμένη. Μοιάζουν σαν ηλικιωμένοι και σοβαροί κύριοι και κυρίες που κάμουν πατητές και μακροβούτια. Που καθόλου δεν τους το'χες!
Τι κοιτάζουν οι μπόμπιρες με τέτοιο ενδιαφέρον;
Τις τίγρεις! Είχα κάποτε διαβάσει ότι οι μεγάλες γάτες είναι ο κατ'εξοχήν φυσικός μας εχθρός. Που σημαίνει ότι ο πρωτόγονος άνθρωπος συνιστούσε υπέροχη λιχουδιά για τις τίγρεις ή τα λιοντάρια. Το ότι δεν αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας πια ως μέρος της τροφικής αλυσίδας άλλων ζώων, είναι σίγουρα μία κατάκτηση. Αν και κάποιοι εξ ημών τουλάχιστον, φαντάζομαι θα ήμασταν πολύ δύσπεπτοι.
Να και μερικοί ελέφαντες που βολοδέρνουν, κουνώντας τις προβοσκίδες τους. Οι ελέφαντες χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες στην Ταϊλάνδη, για μεταφορές και διάφορες αγροτικές εργασίες. Επομένως, δεν είναι ασύνηθες το θέαμα ελαφάντων στους δρόμους -κυρίως σε επαρχιακές περιοχές.
Κάμποσα ζώα που για εμάς είναι πράγματι εξωτικά, εδώ είναι αρκετά συνηθισμένα. Δύσκολα θα ξεχάσω εκείνο το τρυφερό τετ α τετ με μία δίμετρη σαύρα σε κάποια (παράτολμη ομολογώ) βόλτα μου στη ζούγκλα, η οποία στάθηκε αρκετή για να μου κόψει τη χολή και να μείνω αποσβολωμένος να κοιτάζω τη διχαλωτή της γλωσσίτσα να μπαινοβγαίνει στο φολιδωτό στοματάκι της. Βεβαίως, καναδυό Ταϊλανδοί που περπάταγαν στο ίδιο μονοπάτι, προσπέρασαν μάλλον αδιάφορα τη σαύρα και κοίταζαν με μεγαλύτερη έκπληξη, εμένα.
Αλλά και με τα φίδια, έχουν μάθει να συμβιώνουν οι κάτοικοι. Σε έναν βαθμό, τουλάχιστον. Στη χώρα διαβιούν μερικές εκατοντάδες είδη φιδιών, ανάμεσα στα οποία και κάμποσα επικίνδυνα για τον άνθρωπο όπως η κόμπρα λόγω του δηλητηρίου της ή ο πύθωνας λόγω του μεγέθους του. Αυτός ο τελευταίος μπορεί να ξεπεράσει τα έξι μέτρα, δηλαδή σχεδόν διώροφος αν τον απλώσεις εις ύψος. Δεδομένου μάλιστα ότι η Μπανγκόκ είναι χτισμένη στις εκβολές του ποταμού Τσάου Πράγια, αποτελεί στην πραγματικότητα έναν καταπατημένο βιότοπο που υπό άλλες συνθήκες θα συγκέντρωνε πολλά ερπετά. Επειδή τα φίδια δεν καταλαβαίνουν από αστικοποίηση, δεν είναι λίγες οι κλήσεις που λαμβάνει η πυροσβεστική για να απομακρύνει ακόμα και σήμερα, κανέναν πύθωνα που βρέθηκε στην αποθήκη του κυρίου Σουνάν ή καμιά φοβιστική νεροφίδα που ανέβηκε στη βάρκα της κυρίας Ντουαγκαμόν.
Κατόπιν όλων αυτών, πράγματι εκείνη η βόλτα μου στη ζούγκλα δεν ήταν και πολύ καλή ιδέα.
Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει συχνά η χώρα, είναι ο υπερπληθυσμός μαϊμούδων. Εξού και συχνά οργανώνονται προγράμματα στείρωσής τους, ώστε να ελεγχθεί κάπως ο αριθμός τους.
Πριν μερικούς μήνες και λόγω της πανδημίας που περιόρισε τις αθρόες αφίξεις τουριστών, στο ΛοπΜπουρί είχαμε βίαιες μάχες ανάμεσα σε αγέλες από μαϊμούδες στους δρόμους. Χωρίς τους τουρίστες να τις ταϊζουν, οι πεινασμένες μαϊμούδες άρχισαν να χτυπιούνται με μανία για να εξασφαλίσουν λίγη τροφή, με τους έντρομους κατοίκους να τρέχουν να κλειδαμπαρωθούν στα σπίτια τους. Κι αν αυτό σου ακούγεται σαν σκηνή από τον Πλανήτη των Πιθήκων, ένα άλλο συμβάν από τη (σχετικά) γειτονική Ινδία, μπορεί να σε θορυβήσει ακόμα περισσότερο: μία ομάδα μαϊμούδων εισέβαλε σε νοσοκομείο της Ινδίας και έκλεψε φιαλίδια αίματος ασθενών με κορονοϊό. Μία εξ αυτών, κατάπιε και ένα γάντι. Τα ύστερα του κόσμου!
Εντάξει, δεν σε έφερα εδώ για να σου μιλήσω μόνο για σκιαχτικά σενάρια και θανατηφόρες κόμπρες. Υπάρχουν τελοσπάντων και οι καμηλοπαρδάλεις.
Οι οποίες παραμένουν από τα πιο εντυπωσιακά ζώα. Αψηλές, φιλήσυχες και πολύ ζουστόζικες. Κάθονται κάτω από τα σκίαστρα που έχουν τοποθετηθεί στο χώρο τους.
'Η πλησιάζουν στην εναέρια γέφυρα που βρίσκομαι για να μασουλήσουν κανένα κλαδάκι. Ομολογώ πως δεν έχω ξαναβρεθεί σε τόσο κοντινό τετ α τετ με καμηλοπάρδαλη. Τελευταία στιγμή γλίτωσα το καπελάκι μου από το λαίμαργο στοματάκι της.
Ναι, δεν μου πολυαρέσουν πια οι ζωολογικοί κήποι, αν και έχω επισκεφθεί αρκετούς ανά τον κόσμο. Είναι ίσως που μεγαλώνω. Είναι σίγουρα που εξελίσσεται και αλλάζει ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε γενικά το φυσικό κόσμο. Μαζί αλλάζει και η ηθική μας. Αυτός ο κήπος που δημιουργήθηκε πριν εκατό περίπου χρόνια από τον Βασιλιά Τσουλαλονγκόρν αποφασίστηκε πως δεν θα φιλοξενεί πλέον ζώα, καθώς αυτά μεταφέρονται σε άλλον ζωολογικό κήπο εκτός του κέντρου της πόλης. Στην αρχή, καταλάβαμε τους βιότοπούς τους και τους κάμαμε πόλεις, στη συνέχεια τα τοποθετήσαμε ως εκθέματα στους κήπους μας και τώρα, τα εξορίζουμε εντελώς από το αστικό μας περιβάλλον. Μπορείς τελοσπάντων να τα ιδείς ψηφιακά ή και τρισδιάστατα στο χώρο σου -γιατί να υποστείς τη δυσάρεστη οσμή τους;
H περίοδος της πανδημίας, μας ενέταξε πιο ολοκληρωτικά στους τεχνολογικούς μας βιοτόπους. Με τις σπουδαίες δυνατότητες που μας δίνουν, αλλά και με την απομάκρυνση ίσως ακόμα περισσότερο από την οικολογική εμπειρία. Ασφαλείς, αλλά περιορισμένοι στα σπίτια μας, δεν κινδυνεύουμε μήτε από πύθωνες, μήτε από μαϊμούδες. Κοιτάζοντας όμως έξω από το παράθυρο, δεν μπορώ παρά να αναλογιστώ. Και να αναθεωρήσω: ήταν σπουδαία εντέλει εκείνη η βόλτα στη ζούγκλα. Και τελοσπάντων, η σαύρα δεν ήταν και τόσο τρομακτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου