Ντύσου Κουρδιστό Πορτοκάλι

Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ παραμένει ένας από τους πιο αγαπημένους μου σκηνοθέτες. Κυρίως για την ικανότητά του να χτίζει ιστορίες αποπλάνησης και να βυθίζει τον θεατή σε κόσμους που ισορροπούν μεταξύ ευφυΐας και παράνοιας. Αλλά και γιατί σου θέτει ασκήσεις που σε προκαλούν να τις λύσεις. Δεδομένου ότι είδα τις ταινίες του όταν ήμουν πολύ νέος -κάποιες όταν ήμουν παιδί-, νομίζω πως επέδρασαν σημαντικά στη διαμόρφωση του όποιου σινεφίλ κριτηρίου μου. Επομένως τον ευχαριστώ και γι'αυτό.

Ομολογώ όμως ότι όπως και με πολλές άλλες κλασικές ταινίες που αγαπώ, αποφεύγω να επανέλθω εύκολα σε αυτές και να τις ξαναδώ. Από φόβο ότι δεν θα μου μιλήσουν όπως τότε. Ότι θα έχουν τσαλακωθεί από το χρόνο και δεν θα μπορούν να ανταγωνισθούν τους πολύ διαφορετικούς ρυθμούς αφήγησης της σύγχρονης κινηματογραφικής και τηλεοπτικής μυθοπλασίας.

Το ξέρω ότι αρκετοί θα διαφωνήσουν, αλλά ακόμα και τα μεγάλα αριστουργήματα γερνάνε. Κάποιες φορές μάλιστα αδυνατούν εντελώς να επικοινωνήσουν με τις πιο σύγχρονες γενιές. Αλλά κι αυτό λογικό είναι: όταν ήμουν πιτσιρικάς, μπορεί να ήμουν σε θέση να αναγνωρίσω τη μεγάλη αξία του Τσάρλι Τσάπλιν και του Μπάστερ Κίτον, αλλά δυσκολευόμουν να παρακολουθήσω βωβές ταινίες (αν και έχω δει και εντέλει απολαύσει πολλά διαμάντια των πρώτων εκείνων δεκαετιών της κινηματογραφίας). 

Σήμερα που η χρονική απόσταση είναι πολύ μεγαλύτερη, δύσκολα μπορώ να φανταστώ έναν νέο να αντέχει τις υποκριτικές, σεναριακές και σκηνοθετικές φόρμες μιας ασπρόμαυρης, βωβής ταινίας. Ή να μπορεί να εκτιμήσει τη ματιά του Φελίνι. Ή να αντέξει τους αργούς ρυθμούς των σινεφίλ ταινιών της δεκαετίας του 70. Είναι χαρακτηριστικό πως το παιδικό κοινό σήμερα έχει στρέψει τελείως την πλάτη του στα χάρτινα, "παραδοσιακά" κινούμενα σχέδια και προτιμά απείρως περισσότερο το computer animation, όσο κι αν επιμένουμε οι παλαιότεροι στη μαγεία της αρχετυπικής Χιονάτης ή το λυρισμό της Φαντασίας. Είμαστε απλώς άνθρωποι άλλης γενιάς.

Κάτι τέτοιες σκέψεις με στριφογύριζαν, καθώς έβλεπα την πολύ ενδιαφέρουσα καμπάνια της εταιρίας Gucci που αναπλάθει σκηνές από ταινίες του Κιούμπρικ για να διαφημίσει τη νέα της κολεξιόν. 

Αναρωτήθηκα αν μπορεί να λειτουργήσει η σύνδεση στο μυαλό του νεανικότερου κοινού ή αν η πρόθεση της εταιρίας είναι απλώς να κλείσει το μάτι σε παλαιότερες γενιές. Ανεξαρτήτως αποτελεσματικότητας, εγώ βρήκα την ιδέα πολύ ευφάνταστη, καθώς μου θύμισε με έξυπνο τρόπο μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες από το κινηματογραφικό σύμπαν του Κιούμπρικ. Ακόμα κι αν δεν είμαστε πελάτες της, η Gucci έκανε σε εμάς που αγαπάμε τις ταινίες του, ένα απολαυστικό δώρο.