Ievan Polkka

Νομίζω ότι το ερώτημα κατά πού πέφτει η Βόρεια Καρελία, μόνο οι δυνατοί λύτες μπορούν να το αντιμετωπίσουν. Και για να μην κάνω τον έξυπνο, πρόκειται για ένα μέρος που έμαθα να τοποθετώ στο χάρτη με ακρίβεια μόνο αφότου το επισκέφθηκα. 

Η απάντηση -αν τυχόν σε τρώει η περιέργεια- είναι πως βρίσκεται στη Φινλανδία, ακουμπά στα σύνορα με τη Ρωσία και συνιστά μέρος μίας ευρύτερης περιοχής (της Καρελίας), για την οποία έχουν δοθεί αιματηρές μάχες στο παρελθόν και έχει αποτελέσει το σκηνικό για μαζικούς εκτοπισμούς πληθυσμού και μεγάλες τραγωδίες. 

Από τότες που συστηθήκαμε με αυτόν τον τόπο, έχω αναπτύξει μία σχέση μαζί του και συλλέγω διάφορες ψηφίδες της ταυτότητάς του. Μεταξύ άλλων, τρέφω ένα ενδιαφέρον για τις μουσικές του (να, με κάτι τέτοια ανορθόδοξα πράγματα καταγίνομαι στα διαλείμματα της κοπιώδους καθημερινότητάς μου, έτσι για να ξέρεις).

Υπάρχει λοιπόν ένα τραγούδι στη διάλεκτο της Βόρειας Καρελίας, που βάζω στοίχημα ότι το ξέρεις κι εσύ. Πρόκειται για το "Ievan Polkka", το οποίο μάλιστα αποτελεί μάλλον το πιο διάσημο άσμα της Φινλανδίας -όπως μαρτυρούν οι αμέτρητες εκτελέσεις και διασκευές του. Ίσως η αγαπημένη μου εκδοχή παραμένει εκείνη των Loituma, που το τραγούδησαν με ιδιαιτέρως αριστοτεχνικό τρόπο κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '90. Το τραγούδι γράφτηκε το 1928 από τον Eino Kettunen και οι στίχοι μιλούν για ένα κορίτσι (την "Ievan") που το έσκασε για να χορέψει ένα βράδυ με τον καλό της. Κάτω από τους μωβ ουρανούς, πέρα από τους χρυσαφένιους κάμπους, δίπλα σε μια άφωνη λίμνη.

Κι αν τυχόν σου έχει εξάψει την περιέργεια η στραμπουληχτή διάλεκτος της Βόρειας Καρελίας, σου συνιστώ να ακούσεις και ετούτο το τραγούδι που είχε εκπροσωπήσει τη Φινλανδία στο διαγωνισμό της Eurovision. Δεν είχε ευτυχήσει τότες να ψηφιστεί, αλλά καθόλου δεν πειράζει. Οι χαμογελαστές ερμηνεύτριες, το φολκλορικό χορευτικό και τα παλαμάκια, εμένα μου φτιάχνουν τη διάθεση κάθε φορά που το ακούω.

Όπως σου συνιστώ και το υπέροχο χορωδιακό "Pohjois-Karjala". Που σαν κλείσω τα μάτια, με μεταφέρει στις καταπράσινες απλωσιές εκείνου του αραιοκατοικημένου κόσμου στις άκρες του παραπέρα. Ενός τόπου που θαρρείς πως μέσα από αυτά τα τραγούδια, βρίσκει μια διέξοδο να μελωδήσει τις ακριτικές ησυχίες του. 

Κι αν συνεχίζεις να αναρωτιέσαι γιατί σου αράδιασα μια σειρά από αλλόκοτες μουσικές από το τρεχαγύρευε, ο λόγος είναι απλός: για την τρυφερότητά τους. Για το νόημα που διαφεύγει της προσοχής μας. Για τη σημασία που αρνείται τους θορύβους μας.

Ναι, νομίζω πως ξέρω καλά πού βρίσκεται η Βόρεια Καρελία.